Kwas salicylowy jest składnikiem kosmetycznym znanym od stuleci i w związku z tym, dokładnie przebadanym. Jest to kwas, który rozpuszcza się w tłuszczach. Dzięki temu pomaga w usuwaniu sebum i oczyszczaniu porów. Dla osób z cerą trądzikową, lub zaskórnikami, to podstawa pielęgnacji.
Trądzik i zaskórniki w dużej mierze wynikają z zatykania mieszków włosowych przez nagromadzony łój i martwe komórki naskórka. W trądziku dodatkową rolę spełniają również procesy zapalne (obserwowane jako zaczerwienienie, pieczenie), namnażanie bakterii Propionibacterium acnes (ropa w pryszczu) i nadmierną keratynizację komórek skóry (za dużo keratyny, zatykanie porów). Leczenie trądziku jest procesem wielotorowym. W cięższych przypadkach może być wymagane podawanie leków hormonalnych, dużych dawek witaminy A (zmniejsza keratynizację) lub antybiotyków (do zwalczania wyjątkowo uporczywych infekcji). Walka z trądzikiem zaczyna się jednak od właściwej pielęgnacji, która może zapobiegać lub redukować częstość powstawania wyprysków. Podstawą takiej pielęgnacji jest oczyszczanie skóry i usuwanie nadmiaru sebum. W tej roli niezrównany jest właśnie kwas salicylowy.
Kwas salicylowy należy to tzw. beta-hydroksy kwasów (BHA – ang. Beta-Hydroxy Acid). Są to kwasy rozpuszczalne w tłuszczach (w przeciwieństwie do kwasów AHA, takich jak kwas mlekowy, które rozpuszczają się w wodzie). Takie powinowactwo do tłuszczy pozwala kwasowi salicylowemu wnikać w głębsze warstwy skóry i głębiej oczyszczać pory.
Komedolityczne – rozpuszcza, upłynnia sebum, co pozwala łatwiej usunąć jego nadmiar i zapobiec zatykaniu porów.
Desmolityczne (złuszczające) – powoduje rozpad połączeń komórkowych i złuszczanie korek. Tym samym ułatwia usuwanie złogów zatykających pory.
Przeciwzapalne (podobnie jak aspiryna) – może ograniczać zaczerwienie i opuchliznę w przypadku już występujących wyprysków.
Antybakteryjne – pozwala pozbyć się bakterii, które wywołują infekcje skórne i powstanie ropy w środku wyprysków.
Ogranicza produkcję sebum – tym samym normalizuje stan cery i ogranicza ryzyko ponownego zatykania porów.
Poprawia wchłanianie innych składników aktywnych.
Trądzik
Zaskórniki
Rogowacenie okołomieszkowe (potocznie zwane skórką truskawkową) – mieszki są zatykane przez nadprodukcję keratyny, co objawia się drobnymi, różowymi, niebolesnymi krostkami, najczęściej na rękach lub nogach. Kwas salicylowy pomaga w oczyszczaniu tego typu skóry dzięki swoim zdolnościom do rozkładu keratyny.
Najlepiej wieczorem (może zwiększać wrażliwość na słońce)
W połączeniu z jakimś kosmetykiem nawilżającym (kwas salicylowy może lekko wysuszać skórę).
Kwas stosuje się w formie kremów, serum lub jako dodatek do środków myjących. Maksymalna dozwolona ilość w kosmetykach to 2%. Większe stężenia są co prawda używane w peelingach chemicznych, ale są to specjalistyczne środki używane jedynie w salonach kosmetycznych. W domowej kosmetyczce na pewno nie ma nic, co by przekraczało te przepisowe 2%. W tym stężeniu kwas nie powinien powodować podrażnień, o ile nie mamy bardzo wrażliwej skóry. Ja osobiście, jako pechowa posiadaczka AZS, skórę mam bardzo wrażliwą i kwas salicylowy w maksymalnym stężeniu powoduje u mnie uczucie szczypania, pieczenia i zaczerwienienie. Z tego względu w formulacjach używam stężeń poniżej 1,5%. Więcej nie zawsze znaczy lepiej i stosowanie składników aktywnych w maksymalnym dozwolonym stężeniu wcale nie musi być najlepsze. Mnie sprawdzają się znakomicie stężenia niższe. Ja stosuję kwas salicylowy zazwyczaj jako dodatek do środków myjących. Takie kosmetyki zostawiają skórę lekko napiętą z uczuciem dogłębnego doczyszczenia. Dlatego lubię używać ich latem lub po wysiłku fizycznym, kiedy bardziej się pocę.
PRZECIWSKAZANIA I ŚRODKI OSTROŻNOŚCI
Uczulenie na salicylany (w tym aspirynę)
Uszkodzenia skóry, rany, egzema.
Skóra bardzo wrażliwa (w tym przypadku kwas salicylowy również ma zastosowanie pod warunkiem, że jest w mniejszym stężeniu. Dobrze też przetestować taki kosmetyk na mniejszym fragmencie skóry przedramienia, żeby upewnić się, że na pewno nie skończy się to znacznym podrażnieniem.)
Bibliografia:
ŚLEDŹ NAS